ولیمه
بندگلستان
بندگلستان یکی از بندهای تاریخی استان خراسان مربوط به دوره تیموریان است .
منطقه گلستان، یکی از گردشگاه‌های مهم و جذاب و پدیده‌ای طبیعی در نزدیکی شهر مشهد است.
این بند در ۸ کیلومتری غرب مشهد مقدس و در حدود ۴ کیلومتری طرقبه بر روی رودخانه گلستان احداث شده‌است.
موقعیت جغرافیایی
عرض شمالی ۳۶ درجه و طول شرقی ۵۹ درجه، در ارتفاع ۱۱۹۰ متری از سطح دریا واقع شده‌است.
نظریات راجب سازنده بند گلستان
- بعضی بنای بند را به شاهرخ پسر تیمور گورکانی نسبت داده‌اند.
- برخی بند را از بناهای گوهرشادبیگم همسر شاهرخ می‌دانند.
- بعضی دیگر گلستان را به نام کنیز گوهرشاد دانسته و قریه و بند گلستان را به او نسبت داده‌اند.
رودخانه گلستان
- رودخانه گلستان، از پیوند سه شاخه «مایان»، «دهبار» و «جاغرق» در اطراف روستای حصار به وجود می‌آید.
- این رودخانه آب‌های سطحی حوزه آبریزی به وسعت ۳۰۲ کلیومتر مربع را در محل گلستان جمع‌آوری می‌کند.
- معمولا در تابستان و پائیز آب به این منطقه نمیرسد و فقط در زمستان و بهار به دلیل جریان سیلاب شدید، آب وارد بند گلستان می‌شود .
- اگر در طول سال بارندگی زیاد باشد، در تابستان و پائیز هم این بند آب دارد.
سد گلستان
- سد گلستان، آجری و تاریخ آن به زمان تیموری برمی‌گردد و اهمیت مهندسی آب را در زمان‌های قبل یادآوری می‌کند.
- این سد نام روستای قدیمی گلستان برداشته شده است.
ابعاد بندگلستان
طول بند در قسمت پایه در کف رودخانه ۳۰٫۶ متر است و هر چه به طرف بالا ادامه می‌یابد بر مقدار آن افزوده می‌شود و در بالا طول تاج فعلی ۱۳۰ متر است.
عرض تاج یا ضخامت سد در بالا ۱۰٫۵ متر و در پایین حدود ۲۵ متر است. ارتفاع سرریز بند ۲۰ متر از بستر رودخانه منظور شده‌است.
مخزن بند در بالاترین ارتفاع حجمی معادل ۲٫۷ میلیون متر مکعب دارد و حجم مفید آن منهای حجم اشغال شده توسط رسوبات ۱٫۵ میلیون متر مکعب است.
ویژگی ها بندگلستان
- با وجود قدمت ۵۰۰ ساله ای که این بنا دارد همچنان سالم پابرجاست.
- هم اکنون از محل‌های دیدنی و توریستی شهر مشهد به شمار می‌رود.
- در فضای اطراف سد گلستان رستوران و قهوه خانه وجود دارد و همچنین می‌توان در دریاچه قایقرانی کرد.
- تعداد زیادی از علاقه‌مندان تور لحظه آخری مشهد به طبیعت و قایق سواری را به سوی خود می‌کشاند.
- سازه‌ای آجری و عظیم در ابتدای دره طرقبه و منظره‌ای چشم‌نواز را نمایش می‌دهد.
- این بند با توجه به بازسازی‌ها و مرمت‌های بسیار باز هم حالت طبیعی و اولیه خود را به خوبی حفظ کرده است.
برای رزرو تورهای مشهد با ادامه مطلب همراه باشید.
مشخصات بندگلستان
- بندگلستان در محلی ساخته شده‌است که عرض دره تنگ‌تر می‌شود و در دو طرف آن صخره‌های عظیمی وجود دارد.
- سنگ تکیه گاه آن از گرانیت و گرانودیوریت موسوم به لوکو گرانیت است.
- اگر چه یک قسمت بند روی سنگ گرانیت تکیه دارد ولی خود بند روی آبرفت‌های رودخانه بنا شده‌است لذا کف مخزن آن در قسمت پایه اصلی بند غیرقابل نفوذ نیست.
- مصالح اصلی به کار رفته در بند آجر و سنگ و ملات مخلوط از آهک و شن و خاک است.
- قسمت میانی سازه با سنگ و ملات پر شده و سطوح خارجی آن با آجر کار شده‌است.
- بنای بند را طوری ساخته‌اند که صخره‌ای که در طرف خارجی آن واقع شده حکم پشتیبان محکمی را برای بند دارد.
- تا سال ۱۳۵۱ ارتفاع بند گلستان ۱۵ متر بود و خروج آب از آن به صورت سرریز از بالای آن انجام می‌شد.
- در دو طرف بند، صخره‌های عظیمی وجود دارد و در محلی ساخته شده است که عرض دره تنگ‌تر می‌شود.
- بنای این بند طوری ساخته شده است که صخره‌ای که در سمت خارجی آن قرار دارد، حکم پشتیبان محکمی برای بند است.
بندگلستان در حال حاضر در وقف آستان قدس رضوی و مسجد جامع گوهرشاد است.
