باغ گلشن طبس

باغ گلشن طبس

طبس یکی از شهرستان های خراسان جنوبی در کنار کویر لوت است.

در این شهر کویری باغی است که زیبایی خیره کننده آن در دل کویر ایران باور کردنی نیست.

طراحی باغ گلشن طبس برگرفته از چهار باغی است که در قران کریم ذکر شده است.

نام دیگر باغ گلشن طبس، باغ عفیف آباد است که دیلی تلگراف آن را در شمار زیباترین باغ های جهان معرفی کرده است.

این باغ مربوط به دوره زند و قاجار است که در سال 1355 در فهرست آثار ملی ایران به شماره 1310 به ثبت رسیده است.

طبس را به دلیل داشتن معادن غنی ذغال‌سنگ طبس که از وجود جنگل‌های انبوه و دریاچه‌های بزرگ در گذشته‌های دور حکایت دارد، شهر معادن ایران می نامند.

این معادن، طبس را در ردیف یکی از ثروتمندترین مناطق کشور به لحاظ ثروت ملی قرار داده‌است.

طبس مناطق دیدنی فراوانی دارد که از جمله آن ها می توان به طاق شاه عباسی، کال جنی، ارگ طبس، چشمه آب گرم مرتضی علی، آبگرم دیگ رستم، باغ گلشن، کال نمک یا رودخانه نمک طبس ، روستای نایبند و روستای ازمیغان اشاره کرد.

برای رسیدن به شهر طبس در استان خراسان جنوبی باید راه بسیار زیادی در جاده‌های کویری پیمود.

وجود فرودگاه و راه‌آهن در شهرستان طبس، تاثیر فراوانی در افزایش ارتباطات منطقه و تسهیل رفت و آمد گردشگران دارد.

یکی از دلایل اینکه شهرستان طبس را بسیار کهن و باستانی می نامیم این است که هنوز آثار غارنشینان زمان ‌های قدیم در دره ‌های شهرستان باقی مانده است.

همچنین بسیاری از روستاها و اماکن مثل کوه ‌ها، محلات، مسیل ‌ها، مزارع، نام کهن و باستانی خود را حفظ کرده‌ اند.

آدرس با گلشن طبس

بعد از رسیدن به طبس و حرکت به قسمت شرقی این شهر کویری، در منطقه‌ای میان دو کویر نمک‌زار ایران (دشت کویر و دشت لوت)، باغی به چشم می خورد که به باغ گلشن طبس معروف است.

میر حسن خان در سال 1218 هجری قمری، باغ گلشن طبس را وقف امور خیریه کرد.

تاریخچه باغ گلشن

باغ گلشن یکی از باغ‌های نادر ایرانی است که آب جاری دائمی در آن جریان دارد.

باغ گلشن طبس به‌وسیله امیرحسین خان ساخته شده است وی سومین حاکم طبس بود که به فرمان نادرشاه به حکومت طبس منصوب شد.

باغ گلشن از جمله باغ‌های طبقاتی به شمار می‌رود که به صورت مربع بنا شده است. این ویژگی تنها در تاج محل هند به چشم می خورد.

معماری باغ گلشن طبس

باغ گلشن هفت هکتار مساحت دارد، طول باغ گلشن طبس ۲۶۶ متر و عرض ان ۲۶۰ متر است.

دو خیابان اصلی متقاطع، محوطه‌ی باغ را به چهار مربع بزرگ تقسیم کرده‌اند و هر یک از این مربع‌ها با گذرگاه‌های کوچک به چهار کرت تقسیم شده‌اند.

در میان باغ گلشن طبس، استخر بزرگی وجود دارد که دارای سه فواره‌ است.

باغ گلشن طبس دارای یک ساختمان به نام، ساختمان سردرب است.

باغ گلشن طبس دارای عمارتی دوطبقه و یک زیر زمین است.

طبقه بالای این عمارت شامل تالار بزرگ و یک ایوان که شامل دو ستون است.

آبیاری باغ گلشن طبس

برای آبیاری باغ گلشن طبس، از آب‌های سطحی و سفره‌های آب زیرزمینی منطقه استفاده می شود.

باغ گلشن طبس را در محلی بنا کرده اند که آب چشمه‌های سرد و گرم که از کوهستان‌های اطراف شهر طبس به سمت شهر در جریان هستند در باغ گلشن طبس به یکدیگر می‌رسند.

این آب ها از انتهای باغ وارد شده و توسط جوی‌هایی به سمت کرت‌ها هدایت می‌شوند و پس از آبیاری کرت‌ها از زیر ساختمان سردرب خارج شده و به سمت شهر می‌روند.

گونه‌های گیاهی در باغ گلشن طبس

باغ گلشن شامل دوهزار عدد نخل‌، درختان میوه‌دار نظیر درختان انار و مرکبات مانند نارنج است که میان کرت‌ها به صورت شطرنجی کاشته شده‌اند.

در هر یک از چهار کرت باغ گلشن پانصد اصله درخت انار و ۲۵۰۰ اصله درخت مرکبات وجود دارد.

همچنین درختان تزیینی، چنارها، سروها و بیدها در کنار چمنزارهای طبیعی، بوته‌های گل شامل گل‌های رز سرخ، اطلسی سفید و ختمی در باغ گلشن طبس خودنمایی می کنند.

پلیکان باغ گلشن طبس

در باغ گلشن طبس پلیکان های زیادی نیز وجود دارد که به دلیل اب و هوای خوب باغ در این محل سکونت دارند.

مریم نریمانی بناب