ولیمه
شب یلدا چیست و چرا یلدا را پاس می داریم؟
شب یلدا بدرقه ایرانی پاییز و سلام به زمستان سفید است.
هرساله ایرانیان آخرین شب پاییز و بلند ترین شب سال را بهانه ای برای جشن وشادمانی قرار می دهند و آداب و رسوم شب یلدا قرن هاست گرامی داشته می شود و مردم تلاش می کنند آن را به بهترین شکل حفظ کنند.
شب یلدا چیست؟
در عصر کشاورزی که شغل عامه مردم زراعت بود روز و روشنایی آن برای مردم اهمیت ویژه ای داشت.
به محض غروب آفتاب امکان کار از میان می رفت و مردم مجبور بودند تا به خواب بروند.
به اعتقاد ایرانیان باستان یلدا شب پیروزی اهورامزاد براهریمن و روشنایی برتاریکی است.
شاید بتوان گفت صبح صادق پس از شب یلدا نماد طلوع صبح پس از تاریکی است و اینکه پایان شب سیه سپید است.
ایرانیان همواره شب یلدا را گرامی داشته و جشن های باشکوهی در این شب برگزار می کرده اند.
آداب و رسوم شب یلدا طی قرن هابا تغییراتی همراه بوده، اما دیدار از اقوام و آشنایان به عنوان اصلی ترین پایه این جشن همچنان در راس آداب و رسوم شب یلدا گرامی داشته می شود.
آداب و رسوم شب یلدا
مهمانی ها و شب نشینی های زیبا به همراه شعر خوانی و حافظ خوانی بخشی از مراسم شب یلداست.
بیشتر مردم علاقه دارند مراسم شب یلدا در منزل بزرگ ترهای فامیل برگزار شود تا به این بهانه هم که شده به آن ها سری بزنند و پای صحبت ها و داستان های شیرین شان بنشینند.
بچه ها با شادمانی درکنار یکدیگر به بازی و تفریح می پردازند.
فرصتی که در زندگی شهری کمتر برای آن ها فراهم می شود.
فال حافظ یکی از مراسم مرسوم یلدا به شمار می آید و بسیاری بر این باورند که تفعل به حافظ اسرار نهان سال آینده را برای ایشان آشکار خواهد کرد.
در گذشته مرسوم بود برای فرار از سرما و گرامی داشت نور، آتش روشن کنند.
البته این رسم این روزها اجرا نمی شود.
خوراکی های شب یلدا
به دلیل اهمیت آتش و احترام زردشتیان باستان به آتش میوه های سرخ مثل انار، سیب و هندوانه از خوراکی های محبوب جشن های یلداست.
آجیل و خشکبار به عنوان خوراکی های زمستانی در یلدا بسیار مورد توجه قرار می گیرد.
برخی براین باورند که ایرانی ها در شب یلدا به اندازه چندین شب خوراکی می خورند!!
در حقیقت شیرینی، آجیل و خوراکی های شب یلدا به همراه میوه های پاییزی مثل خرمالو و ازگیل به شب یلدا رنگ و بوی دیگری می دهد وکسی نمی تواند از کنار آن ها به راحتی بگذرد.
هیجان شب یلدا برای تازه عروس ها
در برخی از نقاط ایران مرسوم است که در شب یلدا برای تازه عروس ها (دختران عقد کرده) هدیه و چشم روشنی می برند تا به این بهانه خانواده عروس و داماد شبی را در کنار یکدیگر به معاشرت و شادمانی این پیوند بپردازند.
چندین سینی خنچه بندی شده که نمایانگر سلیقه خانم های خانواده دادماد است به همراه هدیه ای که داماد برای عروس تهیه کرده با شادمانی ، ترانه وآهنگ به منزل عروس برده می شود و همگی شب دلنشینی را درکنار یکدیگر سپری می کنند.
بسیاری از خانم ها خاطرات شیرینی از یلدا و مراسمی که برای آن ها برپا شده بود دارند که تا سال ها شیرینی آن را به خاطر داشته و برای فرزندان خود به تعریف می کنند.
سفره یلدا
مرسوم است که خوراکی های شب یلدا را روی یک میز بزرگ یا سفره قرار داده و به بهترین شکل تزئین می کنند تا در دسترس تمام اعضای خانواده قرار بگیرد و در طول شب هرچه دوست دارند میل کنند.
بچه ها در طول شب دور سفره یلدا شادمانی می کنند و از خوراکی ها لذت می برند.
تخمه، آجیل و خشکبار در طول شب به وسیله سرگرمی آقایان تبدیل می شود و خانم ها از ریختن چای تازه دم و پذیرایی از میهمانان لذت می برند و بایکدیگر به معاشرت و صحبت های کوتاه می پردازند.
شام یلدا
خانم های خوش سلیقه خانواده معمولا برای شام یلدا تدارکات ویژه ای می بینند و سعی می کنند به بهترین شکل ممکن سفره ها را آراسته کنند.
برخلاف نوروز که شام مشخصی دارد و تقریبا همه از سبزی پلو ماهی و آش رشته صحبت می کنند در مورد یلدا غذای خاصی مطرح نیست.
اما سعی خانم ها این است که حال و هوای پاییزی را به سفره های خود بیاورند و غذاهای مورد علاقه اعضای خانواده را طبخ کنند.
مراسم یلدا به شام ختم نمی شود و در واقع صرف غذا آغازی برای شروع یک شب به یاد ماندنی خواهد بود.
حقیقت این است که مردم به خوراکی های شب یلدا اهمیت می دهند اما تمام خوبی های یلدا در کنار هم بودن خلاصه می شود.
یلدا در دیگر کشورها
اگرچه مراسم یلدا یک جشن کاملا ایرانی است اما در برخی کشورهای همسایه و کشورهای فارسی زبان گرامی داشته می شود.
در برخی نقاط جهان هم جشن هایی برای گرامی داشت نور و روشنایی برگزار می شود.
مثلا در هنددر جشنی به نام لوری دختران لباس های زیبای محلی می پوشند و به رقص و شادمانی می پردازند.
این جشن یاد آور انقلاب زمستان بوده و درآن آتش به پا می شود.
مردم کلمبیا هم طولانی ترین شب سال را جشن می گیرند و بازگشت خورشید را گرامی می دارند.
به این مراسم اینتی رایمی گفته می شود.
