ولیمه
چطور هزینه‌های مهمانی‌های خانوادگی را کاهش دهیم؟
ما ایرانی‌ها به مهمان‌دوستی و خون گرم بودن شهرت داریم و معتقدیم که مهمان حبیب خداست و هر کجا که برود روزی خود را می‌برد. به همین دلیل درگذشته روزهای زیادی در تقویم وجود داشت که به بهانه‌ی آن پدر مادرهایمان سعی می‌کردند دورهم جمع شده و مهمانی بدهند.
همه‌ی ما در دوران کودکی خود خاطراتی از مهمانی‌های شلوغ و باصفا داریم که شاید این روزها کمتر بتوانیم نظیرش را پیدا کنیم. در زمان گذشته سادگی و یکرنگی پایه‌ی هر کاری بود و همه‌چیز بوی صمیمیت می‌داد، اما متأسفانه امروزه همه‌چیز رنگ و بوی تکبر و فخرفروشی به خود گرفته و همه‌چیز به‌سوی تجملات پیش می‌رود.
هر چه که انسان‌ها میل به تشریفات درونشان ریشه می‌دواند، منزوی‌تر شده و از اجتماع بیشتر فاصله می‌گیرند. به‌عنوان‌مثال شما اگر به مهمانی‌ها و مراسم‌های امروزی دقت کنید مشاهده خواهید کرد که به دلیل چشم‌وهم‌چشمی‌ها و سخت‌گیری‌هایی که در برگزاری مراسم و مهمانی‌ها وجود دارد، مراسم‌ها و مهمانی‌ها از آن شکل سنتی خود خارج‌شده و شمایل و صورت جدیدی به خود گرفته که به دلیل داشتن تدارکات مجلل، بسیار هم پرهزینه تمام می‌شود. به این دلیل است که ما با قانون‌های نانوشته‌ای که وضع کرده‌ایم، همه‌چیز را برای خودمان سخت و مشکل کرده‌ایم.
مهمانی‌های امروزی دیگر از آن شکل دور همی‌های ساده‌ی گذشته خارج‌شده و به فرصتی برای به رخ کشیدن داشته‌های طرفین به یکدیگر تبدیل‌شده‌اند که بسیار غلط است. اگر قرار باشد ما به همین شیوه ادامه دهیم و همین الگو را نیز به فرزندانمان بیاموزیم کم‌کم منزوی و اجتماع گریز می‌شویم.
برگزاری مراسم‌های این‌چنینی خرج زیادی داشته و کمی مشکل است. اما ما باید به دنبال راهکاری باشیم که هم بتوانیم مهمانی بدهیم و مرتب دور همدیگر جمع‌شویم تا رابطه‌ها کمرنگ نشود و هم با مدیریت صحیح و از بین بردن باورها و رسومات غلط، هزینه‌های مهمانی‌ها و دورهمی‌ها را کاهش دهیم تا باوجوداین شرایط اقتصادی نا به سامان دچار مشکل نشویم و یا به بیانی دیگر اجازه ندهیم که مشکلات اقتصادی بر روی روابطمان با یکدیگر تأثیر بگذارد و مانع از رفت آمدها شود.
در این مقاله سعی می‌کنیم با ارائه چند راهکار ساده‌ی مدیریتی مخارج و گوشزد کردن برخی عادت‌ها و باورهای غلط، به شما در کاهش خرج‌های مهمانی‌های خانوادگی، کمک کنیم.
چند راهکار ساده برای کاهش هزینه‌های مهمانی
۱) تشریفات ممنوع!
تشریفات را کنار بگذارید. این نکته را همیشه در نظر داشته باشید که کسی برای خوردن به خانه‌ی شخص دیگر نمی‌رود و هدف باید دیدوبازدید کردن و جویا شدن از احوال یکدیگر باشد. اینکه شما بخواهید انواع غذاها و سالادها و دسرها را برای یک دور همی ساده درست کنید، شاید به‌ظاهر احترام گذاشتن به مهمان محسوب شود اما در اصل شما دارید داشته‌هایتان را به رخ می‌کشید و این را هم در نظر بگیرید که شاید شخصی که در خانه‌ی شما مهمان است مانند شما توان مالی زیادی نداشته باشد و تدارک این‌همه غذا او را در مضیقه بگذارد که او هم باید هنگامی‌که قرار است شمارا دعوت کند همین مقدار تدارک ببیند، در این صورت دو حالت پیش می‌آید، یا او به‌هیچ‌عنوان توان مالی برگزاری چنین مهمانی را نداشته و به دلیل اینکه به نظر خودش نمی‌تواند زحمت‌های شمارا جبران کند از رفت‌وآمد با شما منصرف می‌شود و یا اینکه به‌سختی و به‌زور قرض جواب مهمانی شمارا می‌دهد و خود را در تنگنا می‌گذارد.
احترام گذاشتن به مهمان به معنای درست کردن انواع غذاها و دیگر تشریفات نیست. هنگامی‌که شما باروی خوش به استقبال مهمانتان بروید و از او به گرمی پذیرایی کنید ، احترام به مهمان را به‌جا آورده‌اید.
بنابراین سعی کنید در مهمانی‌های خانوادگی به پخت یک نوع غذا اکتفا کنید و غذایی را در نظر بگیرید که موردپسند جمع باشد تا مجبور نباشید برای کسانی که آن غذا را دوست ندارند، غذای دیگری تدارک ببینید.
سعی کنید به‌جای اینکه تمرکزتان روی غذا باشد به این فکر کنید که چه‌کار کنید که به شما بیشتر خوش بگذرد و در کنار هم شادباشید. شما می‌توانید یک شب شعر راه بی اندازید یا در کنار هم فیلم تماشا کنید و یا اصلاً به بازی‌های دسته‌جمعی بپردازید که این کارها بیشتر از یک شام گران‌قیمت به همه خواهد چسبید.
۲) خرید صحیح میوه
در بازار امروز به دلیل وجود گلخانه‌ها هر میوه‌ای در هر فصل سال موجود است. اما زمانی که فصل یک میوه بگذرد و آن میوه فقط به شکل گلخانه‌ای پرورش داده شود، کمی قیمتش بالا می‌رود و گران می‌شود. بنابراین، این مسئله خیلی مهم است که شما هنگام خرید میوه، به سراغ میوه‌های فصلی بروید. مثلاً اگر در فصل زمستان، توت‌فرنگی خریداری کنید آن‌هم باقیمتی چند برابر قیمت فصلی آن، عمل مقرون‌به‌صرفه‌ای نیست و هزینه‌های شمارا بسیار بالا می‌برد.
می‌توانید به‌جای خرید چند نوع میوه گوناگون به سراغ صیفی‌جاتی مانند هندوانه، خربزه، طالبی بروید که در تمام فصول سال به‌وفور یافت می‌شوند. مثلاً خرید دو عدد هندوانه بسیار مقرون‌به‌صرفه تر از خرید چند نوع میوه هرچند به مقدار کم است.
پس بهتر است در هنگام مهمانی‌ها ازاین‌گونه میوه‌ها استفاده کنید و در غیر این صورت حتماً از میوه‌های فصلی خریداری کنید تا کمتر هزینه کنید. همچنین می‌توانید به تره‌بار مراجعه کنید تا میوه‌ها را باقیمتی ارزان‌تر از قیمت مغازه خریداری کنید.
۳) از رستوران غذا نخرید!
همیشه تهیه‌ی یک غذای خانگی بسیار به‌صرفه‌تر از خوردن آن غذا در رستوران است. به‌عنوان‌مثال اگر شما قصد دارید برای شام مهمانی جوجه‌کباب تدارک ببینید، خریدن مرغ تازه و طعم دار کردن و درنهایت طبخ آن به‌وسیله‌ی خودتان بسیار ارزان‌تر از سفارش همان غذا به رستوران تمام می‌شود. پس بهتر است از قبل برای غذای مهمانی خود تصمیم بگیرید و در صورت توانتان آن را در منزل تهیه‌ی کنید و هزینه‌ی اضافه بابت آن نپردازید.
۴) تعداد بیشتری مهمان دعوت کنید
اگر قصد دارید چند مهمانی جداگانه برگزار کنید، بهتر است تا جایی که می‌توانید و وسعت منزلتان به شما این امکان را می‌دهد چند مهمانی را با یکدیگر ادغام کرده و یک‌بار آن را برگزار کنید. به‌عنوان‌مثال اگر قصد دارید یک‌بار خانواده‌ی خواهرتان و بار دیگر برادرتان را دعوت کنید بهتر است دو مهمانی را در یک‌شب برگزار کنید. به این شکل هزینه‌ها تا مقداری کم می‌شود و لازم نیست دو بار جداگانه هزینه کنید. این کار شاید به نظر مهم نباشد اما به طرز چشم‌گیری در کاهش هزینه‌ها تأثیر دارد و ازنظر اقتصادی به‌صرفه است.
۵) کودکان را در نظر داشته باشید
زمانی که مهمان دعوت می‌کنید، قاعدتاً مطابق با تعداد مهمانان به تدارک می‌پردازید. اولین نکته این است که سعی کنید هر چیز را دقیقاً با تعداد مهمانان تهیه‌ی کنید و حداکثر به‌اندازه‌ی یک یا دو نفر بیشتر تدارک ببینید، این‌گونه از هر نوع اسراف و یا هزینه‌ی اضافی جلوگیری می‌کنید.
اما نکته‌ی بعدی این است که هنگامی‌که لیست مهمانان را تهیه‌ی می‌کنید تعداد کودکان حداقل زیر ۱۲ سال را جداگانه حساب کرده و هر دو کودک را یک نفر در نظر بگیرید، زیرا آن‌ها مسلماً به‌اندازه‌ی یک انسان بالغ غذا نمی‌خوردند. پس حتماً در هنگام تدارک غذا و میوه و یا هر چیز دیگری تعداد کودکان را در نظر بگیرید تا در هزینه‌ها تا حدودی صرفه‌جویی کنید. همچنین اگر بخواهید یک کودک را به‌عنوان یک نفر کامل در نظر بگیرید و به مقداری زیادی اسراف می‌شود و غذاهای نصفه‌نیمه و دست‌نخورده روی دستتان می‌ماند.
۶) موجودی یخچال را در نظر بگیریم
لازم نیست برای هر مهمانی حتماً چیزی از بیرون خریداری کنیم . این‌یک تصور غلط است که حتماً باید برای مهمانی به خرید برویم. بهترین کار این است که با همان چیزی که در یخچالمان موجودی داریم برای مهمانانمان تدارک ببینیم. مثلاً زمانی که یکی از قوامتان با شما تماس گرفته و خبر می‌دهد که قرار است شب به منزل شما بیایند، بهتر است به سراغ یخچالتان رفته و آن را چک کنید.
اگر تعداد بسته‌های مرغتان به تعداد مهمانان است، سعی کنید غذایی را برای شام در نظر بگیرید که با مرغ تهیه‌ی شود نه اینکه به فکر غذاهای گوشتی مانند قیمه یا قورمه‌سبزی بیفتید و مجبور به تهیه‌ی ی گوشت شوید، به این دلیل که شاید در آن زمان شما هنوز حقوقتان را نگرفته باشید و به‌اندازه‌ی کافی پول نقد در دسترس نداشته باشید. آن‌وقت اگر قرار باشد همان اندک پولتان را هم صرف خرید گوشت کنید تا سر رسیدن زمان حقوقتان را باید به‌سختی بگذرانید. بنابراین اگر قرار باشد برای هر مهمانی آن‌قدر به خودتان سخت بگیرید نهایتاً خسته شده و تصمیم می‌گیرید از رفت‌وآمدها صرف‌نظر کنید.
۷) تزئینات گران‌قیمت را کنار بگذارید
یکی از باورهای غلطی که امروزه به آن گرفتار شدیم این است که تصور می‌کنیم هر چه تزئینات غذا گران‌قیمت‌تر باشد، در مزه‌ی آن تأثیرگذارتر است و مهمان بیشتر آن را می‌پسندد. تزئینات گران‌قیمت غذا فقط هزینه‌ی بیشتری را به شما متحمل می‌کند و تأثیر چندانی در طعم و مزه‌ی غذای شما ندارد.
به‌عنوان‌مثال برای روی برنج چند خلال پسته زرشک و زعفران را با یکدیگر ادغام کرده و مصرف می‌کنند درصورتی‌که واقعاً وجود خلال پسته برای تزئین برنج ضرورتی ندارد؛ کما اینکه ممکن است با هر ذائقه‌ای جور نباشد. و یا عده‌ای برای تزئین سالاد خود از انواع کلم رنگی، هویج، خیار، گوجه، ذرت و قارچ استفاده می‌کنند که وجود همه‌ی آن‌ها لازم نیست و ساده‌تر هم می‌توان این کار را انجام داد و نتیجه‌ی مطلوبی گرفت.
به‌جای استفاده از مواد گوناگون و پرهزینه برای تزئینات با پیاده کردن چند تکنیک سفره‌آرایی و به خرج دادن کمی سلیقه می‌توانید بیشتر تأثیرگذار باشید و حس خوبی را به مهمانانتان القا کنید. مثلاً برای تهیه و تزئین سالاد به‌جای اینکه از اقلام گوناگون استفاده کنید، می‌توانید خیار و گوجه را به شکل‌های هنری زیبا مانند گل برش داده و روی سالاد را تزئین کنید و کدبانوگری خودتان را به رخ بکشید. داشتن مهارت در آشپزی به معنای استفاده از اقلام گران‌قیمت نیست، بلکه شما باید بتوانید با هرگونه مواد ساده و در دسترسی بهترین‌ها را تهیه کنید.
حذف تزئینات گران‌قیمت و غیرضروری از لیست مواد لازم برای شام مهمانی، کار بسیار ساده‌ای است که تأثیر چشم‌گیری در میزان هزینه‌ها دارد و آن‌ها را به مقدار قابل‌توجهی کاهش می‌دهد.
۸) تنقلات را کاهش دهید
واقعاً لازم نیست که شما برای هر مهمانی انواع و اقسام شیرینی و تخمه و آجیل و دیگر تنقلات را تهیه‌ی کنید. اول‌ازهمه ذکر این نکته لازم است که هر چه بیشتر خوراکی‌های جورواجور مصرف کنید، معده‌تان احساس ناراحتی کرده و ممکن است دچار دل‌درد شوید و این اتفاق بیشتر برای کودکان ممکن است رخ بدهد. پس سعی کنید جوری تدارک ببینید که یک‌شب دورهم بودن به قیمت بیماری و ناراحتی تمام نشود.
نکته‌ی دیگر این است که خرید انواع و اقسام تنقلات اصلاً کار مقرون‌به‌صرفه‌ای نمی‌باشد. در هر مهمانی مسلماً برای پذیرایی از مهمانان میوه در نظر گرفته می‌شود و چای هم یک یا دو بار بسته به زمان مهمانی سرو می‌شود. بنابراین نیاز به تدارک دیگری نیست . اما اگر می‌خواهید کمی بیشتر تدارک ببینید وجود یک نوع شیرینی و یا شکلات برای سرو همراه با چای کافی است. و یا می‌توانید کمی تخمه‌ی آفتاب‌گردان برای گذران وقت تهیه‌ی کنید، البته اگر با زحمت تمیزکاری بعدازآن مشکلی ندارید.
این را بدانید که همه‌ی ایام سال عید نیست و لزومی به وجود انواع آجیل و تنقلات در مهمانی‌ها نیست. تهیه این‌گونه خوراکی‌ها برای مهمانی یک خرج بیهوده و غیرضروری است که حتی ممکن است منجر به دل‌درد گرفتن مهمانان شود و کام مهمانی را برایشان زهر کند.
در آخر بازهم لازم است تأکید کنیم که مبنای هر مهمانی و دیدوبازدیدی را، خوش گذراندن در کنار عزیزانتان قرار دهید و از زمان‌های دورهم بودنتان لذت ببرید. اگر بخواهید همه‌ی فکر و حواستان را به تشریفات و تدارکات مجلل مهمانی بدهید، هر چه هم که خرج کنید بازهم احساس ناراحتی می‌کنید و تمام مدت نگران این هستید که زحمات و هزینه‌هایی که را که انجام داده‌اید به چشم نیاید.
و این را هم بدانید که زمانی که بیش‌ازحد هزینه کنید و به قول خودتان با انجام تشریفات بخواهید سنگ تمام بگذارید، اگر دیگران کمی در قبالتان کوتاهی کنند و آن‌چنان‌که شما تدارک دیده‌اید برایتان امکانات فراهم نکنند باعث ایجاد دلخوری در وجودتان می‌شود و روابطتان سرد خواهد شد.
امروزه رابطه‌ها به حد کافی سرد شده و ارزش حضور خانواده‌ها کمرنگ شده است. با تجمل‌گرایی و روی آوردن به تشریفات به این سردی‌ها و بی‌مهری‌ها دامن نزنیم و سعی کنیم قدر کنار هم بودن را بدانیم.
